Chery'nin Türkiye Yatırımı Gündemde: TAYSAD Başkanı Birinci'den Yerlilik Vurgusu ve Sektör Değerlendirmesi

Türkiye otomotiv sektörü, Çinli otomotiv devi Chery'nin potansiyel yatırım haberleriyle hareketlenirken, Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Yönetim Kurulu Başkanı Yakup Birinci, sektörün mevcut durumu, gelecek hedefleri ve yeni yatırımların olası etkileri hakkında önemli değerlendirmelerde bulundu. Birinci, Chery yatırımının Samsun'da gerçekleşmesi ihtimalini olumlu karşılarken, yerli tedarik sanayisinin bu süreçteki rolüne ve Togg projesinin yarattığı emsale dikkat çekti.

TAYSAD Başkanı Birinci: "Chery İçin Samsun Doğru Karar, Hedef Yüksek Yerlilik"

Düzenlenen basın toplantısında konuşan TAYSAD Başkanı Yakup Birinci, Chery'nin Türkiye'de yatırım yapma planlarına ilişkin açıklamalarda bulundu. Yatırım için adı geçen Samsun lokasyonunun "çok doğru bir karar" olduğunu ifade eden Birinci, "Bu noktada hükümetimizin yönlendirmelerini gururla karşılıyoruz," dedi. TAYSAD olarak bu potansiyel yatırımda yerli katkı oranının en üst düzeyde tutulması için çalışacaklarını belirten Birinci, şunları ekledi: "TAYSAD olarak mümkün olan tüm komponentlerin yerli olması için var gücümüzle çalışacağız. Elimizde yerlilik oranı çok yüksek olan Togg örneği var. Diğer markalarda da bu oranı yükseltmemek için hiçbir sebep yok." Bu sözler, Türkiye'nin yerli otomobili Togg'un, tedarik sanayisinin yeteneklerini sergilemesi açısından önemli bir referans noktası oluşturduğunu ve yeni yatırımcılar için de benzer bir yerlilik beklentisi yaratıldığını gösteriyor.

Küresel ve Yerel Pazarda Durum: "Tehlike Çanları Çalıyor" Uyarısı

Birinci, konuşmasında küresel ve Türkiye otomotiv pazarındaki genel duruma da değindi. 2017 yılını sektör için bir referans yılı olarak niteleyen Birinci, o dönemde 100 milyon adetlik küresel üretim beklentisinin ekonomik krizler, piyasa dalgalanmaları ve ticaret savaşları nedeniyle gerçekleşmediğini belirtti. Mevcut durumda küresel üretimin 92-93 milyon bandında sıkıştığını ve 2026'ya kadar yatay bir seyir beklendiğini ifade etti.

Türkiye açısından daha kritik olan noktanın ise ülkenin toplam pazar içindeki payı olduğunu vurgulayan Birinci, "Çok problem yok gibi gözükse de 1,8'den 1,6'ya, hatta uluslararası raporlara göre, 2026'da 1,4'e kadar gerileme potansiyeli taşıyan bir düşüş trendi var. Bu bir anlamda tehlike çanlarının çaldığını ve şu anda yaşandığını gösteriyor," diyerek sektördeki potansiyel risklere işaret etti.

Hedef İlk 10 ve Rekabetçilik Vurgusu

TAYSAD'ın vizyonunun Türkiye'yi otomotiv üretiminde dünyada ilk 10 ülke arasına sokmak olduğunu hatırlatan Birinci, mevcut verilerin bu hedefe ulaşmada kritik bir eşikte olunduğunu gösterdiğini belirtti. 2025 projeksiyonlarına göre Türkiye'nin 1 milyon 485 bin adetle 10. sıraya yükselebileceğini, ancak bu konumun kalıcı olması için üretim hacminin 2 milyon adede yaklaşması gerektiğini söyledi. Birinci, "Aksi takdirde burası sürekli bir anda 10'unculuğa, bir anda 15'inciliğe gelme riski taşıyor. 10'unculukta son 3-4 basamağa baktığımızda Güney Kore 4 milyon, Brezilya 2,6 milyon, İspanya 2 milyon, biz şu anda 1,485 milyon. Burayı sağlamlaştırmak çok önemli," dedi.

Bu hedefe ulaşmada ve küresel rekabetçilikte tedarik sanayisinin rolünün altını çizen Birinci, TAYSAD üyelerinin ihracatını 2017'deki 9,7 milyar dolardan bugün 15 milyar dolar seviyesine çıkararak önemli bir başarıya imza attığını belirtti. Ancak mevcut ekonomik politikalar ve regülasyonlar nedeniyle ihracatçının ve genel olarak sektörün rekabetçiliğinin "ciddi risk altında" olduğunu da ekledi. Birinci, "Rekabetçi olmak adına daha yılmaz politikalar uygulamamız çok önemli... Bugün hem 2-3 yıl öncesinin bir sonucudur hem 3-4 yıl sonrasının sebebidir. Bu anlamda bugün... rekabetçiliğimizin zorlanmasından dolayı kaybettiğimiz işlerin etkilerini 2026, 2027, 2028’de göreceğiz," diyerek bugünkü koşulların gelecekteki sonuçlarına dikkat çekti.

Yeni Yatırımlar ve Elektrikli Araç Trendleri

BYD, Hyundai gibi markaların Türkiye'deki mevcut ve potansiyel yatırımlarının memnuniyet verici olduğunu ancak 1,5 milyon adetlik üretim bandını aşmak için yeni projelere ihtiyaç duyulduğunu belirten Birinci, Chery gibi yeni yatırımların bu açıdan önem taşıdığını vurguladı. Bu tür yatırımların, Türkiye'de kapasitesi bulunan veya yeni yatırım yapacak tedarik sanayisi firmaları için de fırsatlar yaratacağını ifade etti.

Birinci ayrıca, küresel elektrikli otomobil pazarındaki dönüşüme de değindi. 2022'den 2025'e kadar olan süreçte elektrikli model sayısının artmasına rağmen marka sayısında bir azalma ve konsolidasyon yaşandığını belirtti. Özellikle Asyalı markaların "bombardıman" olarak nitelendirilebilecek bir stratejiyle çok sayıda marka çıkardığını, ancak zamanla daha az sayıda güçlü markanın ayakta kalacağının görüldüğünü ifade etti.

Fırsatlar ve Riskler Dengesi

TAYSAD Başkanı Yakup Birinci'nin açıklamaları, Türk otomotiv sektörünün bir dönüm noktasında olduğunu gösteriyor. Chery gibi potansiyel yeni yatırımlar, üretim hacmini artırma ve küresel sıralamada yukarı tırmanma hedefi için önemli bir fırsat sunuyor. Togg projesiyle kanıtlanan yerli üretim ve tedarik kabiliyeti, bu yeni yatırımlarda yüksek yerlilik oranına ulaşılması için güçlü bir zemin hazırlıyor. Ancak küresel pazardaki daralma, Türkiye'nin pazar payındaki düşüş eğilimi ve rekabetçilik üzerindeki baskılar, sektörün önündeki ciddi riskler olarak duruyor. Bu dengede, doğru stratejiler ve politikalarla yeni yatırımları çekmek ve mevcut rekabet gücünü koruyup artırmak, Türkiye otomotiv sanayisinin geleceği açısından kritik önem taşıyor.